استعاره های مفهومی از منظر معنی شناسی شناختی
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده زبانشناسی
- author کامیار جولایی
- adviser آزیتا افراشی مصطفی عاصی
- publication year 1391
abstract
چکیده پژوهش حاضر به بررسی استعاره های مفهومی در پیکره ای نمونه از زبان فارسی می پردازد. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از پایگاه داده های زبان فارسی، پیکره ای از متون نوشتاری زبان فارسی معاصر که شباهت بیشتری به زبان روزمره سخنوران دارد، نمونه گیری و سپس استعاره های مفهومی نهفته در آن استخراج گردد. این پیکره نمونه شامل 10 متن از نویسندگان معاصر نظیر «هدایت»، «جمالزاده»، «دانشور»، «آل احمد» و... می باشد. پس از بررسی پیکره، نگارنده موفق به استخراج نزدیک به 2000 عبارت استعاری در قالب 600 استعاره مفهومی شد. سپس این استعاره ها براساس طبقه بندی لیکاف و جانسون (1980)، در قالب استعاره های «ساختاری»، «هستی شناختی»، «جهتی» و نیز طبقه ای از استعاره های مفهومی که لیکاف و ترنر (1989)، تحت عنوان «استعاره های تصویری» معرفی کردند، دسته بندی شدند. در گام بعدی نسبت بسامد هریک از این استعاره ها در مقایسه با یکدیگر تعیین شد و مشخص گردید که فارسی زبانان از استعاره های هستی شناختی بیش از سایر استعاره ها در زبان روزمره خود بهره می برند. سپس تلاش شد تا پر بسامدترین نگاشت های استعاری و پربسامدترین حوزه های مبدأ در هریک از این طبقات تعیین گردد و در مجموع با توجه به یافته های پیکره ای مشخص گردد که فارسی زبانان بیشتر از چه حوزه های مبدأیی برای بیان مفاهیم انتزاعی بهره می برند. در خلال این پژوهش، نگارنده به دلیل بهره گیری از پیکره در تحلیل استعاره های مفهومی به نتایج درخور توجهی دست یافت. از آن جمله تعیین حوزه های مبدأیی است که مفاهیم انتزاعی بواسطه آنها درک می شوند. برای مثال مشخص گردید که مفاهیمی انتزاعی نظیر زندگی، حالات روحی/عواطف یا زمان از طریق حوزه هایی نظیر؛ شیی، ظرف، انسان و... درک می شوند. همچنین پیشنهادهایی برای پیشبرد یک رویکرد پیکره مدار در تحلیل استعاره های مفهومی و نحوه استفاده از یافته های پیکره نمونه مورد بررسی برای تعمیم به پیکره های بزرگتر ارایه شد.
similar resources
استعاره های درد در گویش کردی ایلام از منظر معنی شناسی شناختی
پایان نامه حاضر به بررسی استعاره های درد در گویش کردی کلهریِ ایلام از دیدگاه زبان شناسی شناختی می پردازد. از منظر زبان شناسی شناختی، استعاره جایگاه مهمی در نظام شناختی و مفهوم سازی ذهنی بشر دارد و فقط منحصر به حوزه ادبیات نیست. به طوری که بسیاری از بنیادی ترین مفاهیم در نظام مفهومی ذهنی بشر از طریق فرایند شکل گیری استعاره مفهومی درک می شود. کووچش (2002) معتقد است استعاره نه تنها در زبان برای بیا...
15 صفحه اولبررسی تطبیقی استعاره در غزلیات حافظ و مولوی از منظر معنی شناسی شناختی
در این تحقیق سعی شده است تا در چارچوب معنی شناسی شناختی به تبیین استعاره های مفهومی در شماری از غزلیات حافظ و مولوی پرداخته شود. تفاوتی که در عرفان حافظی و عرفان مولوی وجود دارد موجب شده است که بسیاری گمان برند که حافظ عارف نبوده است و از دیگر سو اعتقاد برخی دیگر بر آن است که او یک عارف کامل است. از سوی دیگر در عرفان مولوی چنین شک و شبهه ای وجود ندارد. در این پژوهش سعی شده است تا بر پایه ی استع...
بررسی زبان‌شناختی استعاره ی جهتی بالا/ پایین در زبان قرآن رویکرد معنی شناسی شناختی
این مقاله به بررسی زبان‌شناختی استعارة جهتی بالا/پایین در نیمة اول قرآن بر اساس رویکرد معنی شناسی شناختی میپردازد. عبارات استعاری قرآنی که حاوی کانون های استعاری (مثل: «فوق»، «دون»، «علی»، «اعلی»، «هبط» و غیره) هستند در این عبارات شناسایی شدهاند تا بررسی شود که اولاً: در زبان قرآن، کدام تصورات انتزاعی دینی، با توسل به مفاهیم عینی جهتی بالا و پایین تصورسازی شدهاند؟ ثانیاً، چه ارتباط نظام مندی م...
full text«حذف فعل» از منظر معنی شناسی شناختی-سارامادرشاهیان
مقاله حاضر برآن است تا فرایند «حذف فعل» را در چارچوب زبان شناسی شناختی مورد بحث و بررسی قرار دهد و نیز از طریق مقایسه این فرایند با تحلیل های دستور سنتی به ویژه دستور زبان فارسی به تبیین دقیق تر آن بپردازد، آن هم به گونه ای که برحسب نوعی رهیافت بازنمودی- ارجاعی و از منظر درک «معنی» امکان مقبولیت بیابد. داده های مورد بررسی در مقاله حاضر، پیکره ای جمله بنیاد از زبان نوشتاریِ فارسی معیار و متناظر گ...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده زبانشناسی
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023